یکی از طعنه‌هایی که مخالفان به شیعه می‌زنند اینست که می‌گویند: «شیعیان اصحاب رسول گرامی اسلام را عادل نمی‌دانند.» شیعه در جواب می‌گوید: «باید ملاک اعتقادات ما مسلمانان قرآن باشد. قرآن اصحاب پیامبر را به دو گروه تقسیم کرده است: اصحابی که مورد رضایت خدا و پیامبرش بودند. و دسته دیگر، اصحابی که مورد طعن و لعن و نارضایتی خداوند قرار گرفتند.

هر پیامبری بعد از خود، خلیفه و جانشین به حق دارد و جانشینان او همانند اویند و از اسرار و علوم الهی آگاهی کامل دارند، لذا پیامبران به‌‌صورت مستقیم و غیر مستقیم آن‌ها را به مردم معرفی می‌‍‌‌‌کنند تا او را پیروی کنند و گمراه و منحرف نگردند، پیامبر اکرم هم قضیه خلافت و جانشینی را در حج سال آخر عمر شریفشان، به مردم ابلاغ کرد.

مرحوم شیخ طوسی (ت 460) در این باره می‌فرماید: «کسی که این آیه در شانش نازل شده مورد اختلاف است، از این رو ابوبکر رازی در کتاب (احکام القران) طبق آنچه که مغربی و طبری و رمانی و مجاهد و سدی از او نقل نموده، چنین روایت می‌کند: این آیه در مورد علی (علیه السلام) زمانی که انگشتر خود را در حال رکوع صدقه دادند نازل شده و این سخن ابی جعفر و ابی عبد الله و تمامی علمای اهل سنت است»

زمان جاهلیت، زمان تیره و تاری بود که مردم به جز قتل و غارت و خونریزی عادت به افعال و اعمال نیک نداشتند، و چه بسا به این قبیل کارها فخر و مباهات هم می‌کردند، برده‌داری، تصاحب اموال ضعفاء و زور گفتن و قتل و کشتار همدیگر برای اموال بیشتر، همه و همه مردم عصر جاهلیت را طوری بار آورده بود که بویی از فرهنگ و تمدن نبرده بودند.

بیشتر اهل سنت بر این باورند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) برای آگاهی دادن مردم به حضور وقت نماز، دچار شگفتی و سردرگمی شد و هریک از اصحاب راهی را پیشنهاد نمودند، تا این‌که شخصی به نام عبدالله بن زید در خواب دید که منادی به او اذان را آموزش می‌داد و بعد جریان خواب خود را به پیامبر اطلاع داد و حضرت هم آن را پذیرفت.

در حیطه افکار کلامی، افکار ابوحنیفه و مکتب ماتریدی که در واقع همان شکل مبسوط و نظام یافته اندیشه‌های اعتقادی ابو‌حنیفه است، اشتراک‌های بسیار گسترده روشی و محتوایی در عرصه کلام با امامیه دارد. با قطع نظر از مواردی نادر به جد می‌توان ماتریدیه را در مقایسه با دیگر مذاهب کلامی اهل سنت نزدیک‌ترین فرقه به شیعه دانست.