فلسفه
جریان افراطی «شیعه انگلیسی»، بر پایه مبانی و تفکراتی، از جمله مخالفت شدید با علوم عقلی، به ویژه فلسفه شکل گرفته است و طرفداران این جریان، عقل نظری و صِرف عقل را حجت ندانسته و علوم عقلی که بر پایه عقل نظری ایجاد شده را بیراهه و خارج از اسلام می‌دانند.
روند اندیشه فلسفی در مکتب تشیع به صورت تکاملی بوده است. در ابتدا روایات دسته بندی شده و به عنوان پشتوانه اعتقادی مد نظر قرار گرفته است. پس از آن خاندان نوبختی در زنده کردن اندیشه فلسفی نقش بسزایی داشتند و همین رویه در کتاب شاخص خواجه نصیر الدین طوسی به چشم می‌خورد.
مکتب اعتزال یکی از مکاتب کلامی اهل‌سنت است که توسط واصل بن عطا تاسیس شد. یکی از بایه‌های فکری این مکتب، استفاده از عقل است. بهره‌گیری از عقل را باید به دو گونه در چارچوب فلسفی و عدم استفاده از مسائل فلسفی تحلیل کرد.
برخی به بهانه‌های مختلف دانسته یا ندانسته فلسفه و عرفان را نقد می‌کنند و حال‌آنکه در هیچ کدام از این دو علم تخصصی ندارند. دراین‌باره به قسمتی از مصاحبه‌ای در موضوع مورد نظر با آیت الله فیاضی اشاره کرده و دلایل ایشان را می‌بینیم. ضمن آنکه ما مدعی اشکال نداشتن علومی ذکر شده نیستیم ولی باید فرق گذاشت بین نقد از روی علم یا تعصب.