متن مقاله
اعتماد به نفس یا عزّت نفس از اصلی‌ترین عوامل رشد مطلوب شخصیت است. نیاز انسان به اعتماد به نفس در راستای رسیدن به اهداف خود در زندگی امری انکارناپذیر است. امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «من کرمت علیه نفسه هانت علیه شهواته.[1] با ارزش‌ترین سرمایه‌ی انسان، عزّت نفس است؛ زیرا خواهش‌های بی‌جا را خوار و مهار می‌کند.»
بنابراین می‌توان گفت: اعتماد به نفس، فضیلتی است که در تنگناهای زندگی گشایش و آرامش‌آفرینی می‌کند. از این‌رو شخصی که دارای اعتماد به نفس باشد، در آینده انسان موفّقی خواهد بود.
اعتماد به نفس در نزد همه عقلای عالم، مورد قبول و امری پسندیده است؛ اما وهابیت که از نظر فکری بسیار بسته فکر می‌کند، اعتماد به نفس را جایز نمی‌داند. آنان تصور می‌کنند که اعتماد به نفس، نوعی توکل به خود، در مقابل توکل به خداست، در نتیجه چنین چیزی بوی شرک می‌دهد.
مفتی اسبق عربستان، شیخ محمد بن ابراهیم آل الشیخ، در پاسخ از سوالی که می‌پرسد: اگر کسی بگوید «باید اعتماد به نفس داشت» سخن او چه حکمی دارد؟ پاسخ می‌دهد: اعتماد به نفس، نه واجب است و نه جایز است. وی در ادامه برای جایز نبودن اعتماد به نفس به حدیث «خدایا مرا یک آن به خود وامگذار» استناد می‌کند.[2]
این در حالی است که موضوع اعتماد به نفس با موضوع این حدیث، هیچ ارتباطی ندارد. این حدیث در رابطه با توکل به خداست و موضوع اعتماد به نفس، عزت نفس در مقابل خواهش‌های نفسانی است.

نویسنده: م. ج

پی‌نوشت:

[1]. شریف رضی، نهج البلاغه، صباح صبحی، قم: هجرت، 1414ق، ص555.
[2]. س: قول من قال: تجب الثقة بالنفس؟ ج: لا تجب ولا تجوز الثقة بالنفس. في الحديث: ((وَلاَ تَكِلْني إلى نَفْسِيْ طرْفَةَ عَيْن)) (1) من يقوله؟! أَخشى أَن هذه غلطة منك؟! لا أَظن أَن انسانًا له عقل يقول ذلك، فضلاً عن العلم. محمد بن إبراهيم بن عبد اللطيف آل الشيخ (المتوفى: 1389هـ)، فتاوى ورسائل سماحة الشيخ محمد بن إبراهيم بن عبد اللطيف آل الشيخ، جمع وترتيب وتحقيق: محمد بن عبد الرحمن بن قاسم، الناشر: مطبعة الحكومة بمكة المكرمة،الطبعة: الأولى، 1399ق، ج1، ص170.