یکی از توصیه‌های اسلام این است که اگر کفار و مشرکان اسلحه را کنار گذاشتند و به صلح تمایل داشتند، شما نیز با آنان صلح کنید: «وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَکلْ عَلَی اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ.[انفال/61] گر به صلح و آشتی گرایند، تو نیز بدان بگرای و بر خدا توکل کن که مسلّما او است شنوا و دانا.» واقع‌شدن آیه صلح بعد از آیه «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ.[انفال/60] و در برابر آنان آن‌چه در توان دارید آماده کنید.» حامل این پیام است که «هدف از آمادگی برای جهاد، این نیست که انسان‌ها را به کشتن دهید و به حقوق دیگران تجاوز کنید.[1] بلکه آماده‌بودن، حکم عقل است. چون هیچ آیینی از تهدیدات در امان نیست.
این‌که اسلام بر قانون صلح و تجاوز نکردن به دیگران (افراد بی‌گناه) تأکید کرده، جای هیچ شکی ندارد. ابن‌کثیر در پاسخ به کسانی‌که می‌گویند آیات سلم و صلح به واسطه آیات آغازین سوره توبه (مشهور به آیات سیف) نسخ شده، می‌نویسد: «قول به نسخ مردود است!»[2]‌ طبری نیز منسوخ بودن حکم آیه صلح و سلم را نپذیرفته است.[3]
نتیجه این‌که اسلام درباره کفاری که علیه مسلمانان دست به قبضه شمشیر نبرده بودند، یا جلوی نشر دین اسلام را نمی‌گرفتند، دستور به صلح و زندگی مسالمت‌آمیز داده است و این احکام اختصاص به زمان خاصی نداشته، بلکه فطری است.

پی‌نوشت:

[1]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج7، ص230.
[2]. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، ج4، ص74.
[3]. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج10، ص25.