پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ خـواجه اسـحاق خُتّلانی از اقطاب طریقه کبرویه قصد داشت حکومت دراویش را در منطقه ختلان تاسیس کند.[الصله بین التصوف و التشیع، ج 2، ص 297] وی بعد از آشنایی با سید محمد نوربخش از او سوء استفاده کرد و به خاطر سیادت نوربخش، برای پیروزی نهضت شایسته تـشخیص داد‌ و جـای خود را در‌ مـرکز‌ بـه او سـپرد. اما سید قضیه را درک کرد و از ختلانی عـذر خواست و گفت: «هنوز ما آمادگی کامل نداریم و شاهرخ میرزا بر مناطق مختلفی تـسلّط دارد و مـقابله با چنین پادشاهی بدون آمادگی کـامل امـکان پذیـر نـیست.» اما ختلانی‌ حـاضر نـبود کـه این را بپذیرد؛ پاسخ داد: «مناسب‌ترین زمان خروج الآن است. انبیاء نـیز هـنگام خـروج آمـادگی ظـاهری نداشتند.» درنتیجه ختلانی و سـید در سال 826 هجری قمری در یکی از قلعه‌های ختلان‌ پرچم‌ سرکشی‌ برافراشتند و مردم را برای بیعت با سید دعوت کردند. اما سلطان بایزید که به نیابت شاهرخ فرمانروای منطقه ختلان ‌‌بود، وقتی‌ که از داعیه خواجه ختلانی و سـیّد اطلاع یافت بی‌درنگ هر دو را‌ با‌ دیگر‌ شورشیان دستگیر کرد و به هرات فرستاد.[مقاله نوربخشیان، صص 79 و 80]

بنابراین خواجه اسحاق تمام سعی خود را کرد تا سیادت نوربخش را دست‌آویزی برای قیام خود قرار داده و بوسیله نوربخش مردم را گرد خود جمع کند، اما والی منطقه سلطان بایزید هر دوی ایشان را دستگیر کرده و به هرات فرستاد.

پی‌نوشت:
کامل مصطفی شیبی، الصله بین التصوف و التشیع، بیروت، 1982 میلادی، ج 2، ص 297
محمد شفیع مولوی، مقاله نوربخشیان، مترجم مهدی سیدمحمد، مجله معارف، شماره 27، 1371، صص 79 و 80