يكي از ويژگيها و ابداعات فلسفه ي ديني سيد باب، اين است كه او اهميت بسياري به حروف جمل، يعني: حساب ابجد نهاده است، به طوري كه اساس آئين و فلسفه اش را بر آنها قرار داده
است و از آنها اسرار شگفت انگيزي انتظار داشته است! او تقسيمات تاريخي و بيشتر احكام و حدود آئين خود را، بر حروف جمل و عدد» 19«قرار داده است، چنانكه نام خود «محمدعلي» را، برابر حساب ابجد و حروف جمل، مطابق با كلمه «رب» دانسته و آن را دليل حقانيت و نبوتش شمرده است!
سيد باب، از ميان همه ي عددها، عدد» 19«را مقدس و اسرارآميز پنداشته؛ از اين رو، كلمه ي «واحد» كه برابر حساب ابجد، با عدد 19 مطابق بوده (و مساوي 6 به اضافه ي الف مساوي 1 به اضافه ي ح مساوي 8 به اضافه ي د مساوي 4 مساوي 19) اساس آئين و توجيه رموز و احكام بابيگري را تشكيل داده است.
علت مقدس و اسرارآميز بودن عدد «19» را باب و پيروانش چنين بيان كرده اند كه جمله ي «بسم الله الرحمان الرحيم» 19 حرف دارد، حروف نامهاي پنج تن يعني: محمد، علي، فاطمه، حسن و حسين نيز «19» است، اسم «واحد» هم كه يكي از مهمترين نامهاي خدا است، با حساب جمل با عدد «19» برابر است. گذشته از اينها، در سوره ي «المدثر» آيه ي 30 هم به عدد «19» چنين اشارت شده: «عليها تسعة عشر...».
روي اين توهمات و پندارها بوده است، كه سيد باب عدد «19» را داراي اسرار و خاصيتي عجيب تصور كرده و روي اين تصورات، تقويم تاريخ و تقسيمات سال را با «19» توجيه كرده، بدين معني:
كه سال را به 19 ماه و هر ماه را به 19 روز تقسيم فرموده؛ كتاب خود «بيان» را به 19 واحد و هر واحد را به 19 مبحث تنظيم كرده است. او، رسولان و پيروان نخستين خود را نيز، به چند واحد(19) شمرده كه واحد اول آنها، با خودش 19 نفر بودند.
پروفسور ادوارد براون در اين باره نوشته: «عدد نوزده نزد بابيان، يك عدد مقدس است، زيرا به حساب ابجد عدد نوزده شماره ي اعداد «واحد» مي باشد و باز به همين جهت سال بابيان، نوزده ماه و ماه نوزده روز دارد... و جريمه اي كه براي بعضي از تخلفات معين شده، با عدد نوزده تعيين گرديده و در ساير موارد هم، عدد نوزده شاخص هر چيز مي باشد.
هنگاميكه باب ظهور كرد، 18 نفر از كساني كه با او تحصيل كرده بودند، به وي ايمان آوردند، كه با خود باب (يك واحد) يعني نوزده نفر مي شوند و آن 18 نفر را، به نام حروف «حي» مي خوانند، براي اينكه اولا اين 18 نفر نخستين كساني بودند كه وسيله ي تبليغ و انتشار ديانت باب شدند، و ثانيا كلمه «حي» به حساب جمل، 18 مي شود، همه ي اين 18 نفر از طرف باب مستقيما هدايت شدند و به اتفاق باب، حواريون اوليه ي مذهب باب را تشكيل مي دهند...
هر يك از اين نوزده نفر، نوزده نفر ديگر را به راه راست هدايت كردند و لذا در صدر مذهب، شماره ي پيروان باب سيصد و شصت و يك نفر گرديدند، كه آنها را (عدد كل شيئي) مي گويند و عدد كل شيئي چون مجذور نوزده مي باشد، در برابر نوزده، يعني: (واحد) كل شيئي مي شود، سال آنها هم 361 روز و هكذا كتاب بيان در 361 روز نوشته شده...» [1] .
پاورقي:---------------------------------------------------------
[1] نگاه كنيد به: يك سال در ميان ايرانيان، ج 2، از كتابهاي جيبي، صفحه 419.